Dobroczyńca Roku 2019

X X I I E D Y C J A 13 ↘ Ocena efektywności Realizacja każdego programu – i niema tutaj znaczenia, czy dotyczy to projektu ściśle biznesowego, czy przedsięwzię- cia z obszaru CSR – zawsze wiąże się z poniesieniem określonych nakładów (input) finansowych i pozafinansowych. Realizując program społeczny, policzmy nie tylko środki finansowe, które przekazujemy organizacjom pozarządowym, lecz także koszty zarządzania programem i jego komunikacji, wyceńmy usługi czy produkty, które przekazujemy, a tak- że czas pracowników, którzy zarządzają tym programem lub są zaangażowani w jego realizację jako wolontariusze. Dopiero wtedy możemy określić, jaki jest nasz wkład własny w określoną inwestycję społeczną. Po zakończeniu przedsięwzięciamożemy przystąpić do oceny jego rezultatów. Najłatwiej określić wyniki bezpośrednie (natychmiastowe – output), np. liczbę beneficjentów, którzy korzystają z naszej pomocy, liczbę przeszkolonych osób czy też przeprowadzonych szkoleń itp. Zawsze jednak te wyniki powinny przekładać się na osiągnięcie pożądanych krótko- i długookresowych rezultatów i wpływu . Niestety, opis programu społecznego często sprowadza się do skróconego łańcucha zależności nakłady –wyniki. Zwy- kle koncentrujemy się bardziej na mierzeniu tego, co zmierzyć łatwiej, np.: „W 2018 roku na program przeznaczyliśmy 100 tysięcy złotych, co pozwoliło na przeprowadzenie 100 szkoleń dla 1500 dzieci z trudnościami w nauce z naszego województwa”. Tymczasemważne są teżwskaźniki jakościowe, które pokażą namnp. opinie uczestnikówo programie, konkretne rezultaty, np. wpostaci poprawy wynikówdzieci wnauce, promocji do następnej klasy, czy wreszcie wpływ – czyli to, jak zmienił się sposób funkcjonowania tych dzieci w szkole i grupie rówieśniczej. To niestety zmierzyć trudniej – wymaga głębszego spojrzenia, większych środków finansowych i czasu. Jednak w przypadku długoletnich progra- mów społecznych prowadzonych na dużą skalę powinniśmy pomyśleć o takim sposobie oceny – projektując własne badania ewaluacyjne lub też szukając innych dostępnie publicznie wskaźników, które pokażą nam zmianę społeczną. Nie zapominajmy też o drugiej stronie tego równania – korzyściach dla firmy. Sprawdźmy nie tylko to, ile pozytywnych publikacji na temat naszego programu ukazało się w mediach i jaki jest ich ekwiwalent reklamowy, lecz także to, jaki jest stosunek lokalnej społeczności do naszego programu i samej firmy. Zapytajmy swoich pracowników, czy dzięki aktywności społecznej firmy czują się bardziej dumni ze swojego miejsca pracy, a wolontariuszy – czego nauczyła ichwspółpraca z organizacją społeczną. A na koniec pamiętajmy o raportowaniu i odpowiednimkomunikowaniu swoim interesariuszomnakładów, wyników i efektów naszych działań. Oszacowanie efektywności i wpływu społecznego to zagadnienie pełne wyzwań – od momentu definiowania (co do- kładnie rozumiemy przez efektywność programów społecznych) powybór metod i wskaźników, których chcemy użyć przy ocenie realizacji naszych celów. Zmierzenie się z tym tematem jest jednak ciekawym wyzwaniem, które nauczy nas lepiej rozumieć wpływ tego, co robimy, na naszą organizację i jej otocznie społeczne.